Τετάρτη 3 Φεβρουαρίου 2021

Ο πίθηκος που δραπέτευσε. Από τον «πατέρα» Πικιά στον Μετάνθρωπο

"Η αλλαγή είναι ο 
πυρήνας της εξέλιξης.
Χωρίς αυτή, όλα τα 
είδη θα ήταν ίδια και 
θα συμπεριφέρονταν
με τον ίδιο τρόπο. 
Η ζωή θα ήταν
βαρετή."
Martin Dansky
Καναδός παραγωγός


 Πριν από 500 εκατ. χρόνια κατά την Καμπριανή περίοδο, στα νερά των προϊστορικών θαλασσών, ζούσε ένα πλάσμα που έμοιαζε με χέλι. Ήταν πλατύ, διάφανο και ασπόνδυλο με ένα πρωτόγονο νευρικό σύστημα κατά μήκος του σώματός του. Γιατί ήταν τόσο πρωτότυπο και σημαντικό αυτό το πλάσμα; Ήταν η πρώτη ύπαρξη που σχημάτισε έναν τύπο μικρής κεφαλής. Η πικιά, που επιβιώνει ακόμα στην εποχή μας, αλλά σε μικρότερες διαστάσεις, ακολούθησε το μονοπάτι των εξελικτικών μεταλλάξεων και εμφάνισε σε πρώιμο στάδιο μια υποψία κεφαλής, που πυροδότησε την ανάπτυξη του εγκεφάλου στη μετέπειτα εποχή. Είναι ο πρώτος αναγνωρισμένος μακρινός πρόγονος του ανθρώπου. Πριν από την Πικιά, βέβαια, ο κοινός πρόγονος όλων των ειδών είναι ο saccorhytus coronarius που ευδοκίμησε στο νερό, έχοντας για δική του εξελικτική πρωτοτυπία τον σχηματισμό του στόματος. 
  Λέγεται, πως από τον «πατέρα» Πικιά εξελίχθηκαν τα ψάρια και στη συνέχεια το πρώτο αμφίβιο σχημάτισε πόδια και βγήκε στη στεριά, παίρνοντας τη μεγάλη απόφαση να ζήσει μόνο με οξυγόνο. Αυτό ήταν το Τικταάλικ, που μετά από μακρά και επεισοδιακή πορεία, αφού πέρασε η εποχή των δεινοσαύρων, έγινε η αιτία εμφάνισης του πρώτου θηλαστικού. Μετά τον αφανισμό των δεινοσαύρων, ο Πλησιαδάπης ανέβηκε στα δέντρα και δίχως τον φόβο των τεράτων, εξελίχθηκε σε πίθηκο. Μετά από εκατ. χρόνια αναπτύχθηκε η νοήμων ζωή με την εμφάνιση του ανθρώπινου είδους. Ο Homo Sapiens δε φύτρωσε ξαφνικά εν μία νυκτί. Μεσολάβησαν γραμμές αίματος, DNA και πολλά παρακλάδια στο δέντρο της εξέλιξης, π.χ, ο Παράνθρωπος, ο Αυστραλοπίθηκος, ο Homo Habilis, o Homo Ergaster, o Homo Erectus, o Homo Neanderthalensis και μετά ο «Σοφός-Sapiens». 
  Είμαστε οι απόγονοι εκείνου του μοναδικού πιθήκου που δραπέτευσε από τη μοίρα του είδους του και έθεσε τις πρώτες βάσεις της εξελικτικής πανδαισίας που έφερε στο προσκήνιο τη σημερινή μορφή της ανθρώπινης φύσης και της νοήμονος ζωής.
  Σήμερα, η νοήμων ζωή παραμερίζει το θαύμα της φυσικής επιλογής και βρίσκεται προ των πυλών να βελτιώσει η ίδια τον εαυτό της. Στα επόμενα χρόνια, ο Homo Sapiens, θα δημιουργήσει τον μετάνθρωπο και κατ’ επέκταση τα είδη των υπερανθρώπων που θα κυριαρχήσουν στο Σύμπαν, με τη βοήθεια της τεχνολογίας. 
  Τα τελευταία επιστημονικά βιβλία αναφέρουν ότι το ταξίδι των διαστρικών αποστάσεων απαιτεί έναν εξελιγμένο άνθρωπο που θα είναι ανθεκτικός στη ραδιενέργεια και πρέπει να έχει προσδόκιμο ζωής εκατοντάδων ετών, για να μπορέσει η ζωή να ταξιδέψει μακριά από τη Γη. 
  Ακούγεται όμορφο και ονειρικό κάτι τέτοιο. Αν υπάρχει κάποιος σκοπός για την ύπαρξη ζωής, τότε αποκτά νόημα η διαδοχή των ειδών μέχρι το ταξίδι στ’ άστρα. Όμως, θα ήταν δίκαιο να ορίσουμε με τέτοιο τρόπο τη φύση μας, δίχως να λογαριάζουμε τον αντίκτυπο μιας τέτοιας παρεμβατικής συμπεριφοράς; Μήπως η αθανασία των επόμενων γενεών στερήσει το δικαίωμα ύπαρξης αγέννητων ανθρώπων, που δε θα δουν ποτέ το φως του ήλιου επειδή κάποιοι μετάνθρωποι θα θέλουν εγωιστικά να ζήσουν για πάντα; Θα υπάρξουν ηθικοί παράμετροι και νομοθεσίες ή θα ισχύσει ο νόμος του δυνατού; 
  Με πρόσχημα τον αφανισμό του ανθρώπου από τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής, οι επιστήμονες έχουν επιδοθεί σε ένα αγώνα ταχύτητας για τη δημιουργία του επόμενου είδους, που θα διασώσει τη ζωή, ταξιδεύοντας με μια κιβωτό στα κοντινότερα ηλιακά συστήματα. Το μέλλον θα είναι ένας διαφορετικός κόσμος. Ίσως να ανήκει μόνο στους δυνατούς, σε εκείνους που θα εξελιχθούν στα βιολογικά εργαστήρια. Θα έχουν άραγε ανθρώπινα αισθήματα ή θα μοιάζουν με άψυχες μηχανές;
  Όταν ο πίθηκος κατέβηκε από τα δέντρα και στάθηκε στα πόδια του, η μοίρα του ορίστηκε από τη φυσική επιλογή. Τώρα, ο επόμενος πίθηκος πασχίζει μόνος του να φτιάξει την εικόνα των απογόνων του, δίχως να σκέφτεται το τίμημα της τεχνητής επιλογής. Θα γίνει αποδεκτή μία τέτοια παρέμβαση για να ξεφύγει ο μετάνθρωπος από τη βαρύτητα του ήλιου ή θα εξοντωθεί από τη γνωστή πλεονεξία του Sapiens και θα καταλήξει σε μια αποκαλυπτική καταστροφή; Η ιστορία από δω και πέρα γράφεται αποκλειστικά από τις επιλογές του ανώτερου κλιμακίου των Sapiens που κυβερνά τον κόσμο. Ας ελπίσουμε ότι δε θα πάνε χαμένα τα εκατ. χρόνια της θαυματουργής εξέλιξης. 
  Η Πικιά, ο γλυκός Τικταάλικ και χιλιάδες άλλα προγονικά είδη, κοιτάζουν από το παρελθόν και αγωνιούν για τη συνέχεια της ιστορίας, που για πρώτη φορά, κρατά στα χέρια της η ίδια η νοήμων ζωή. Θα ενεργήσουμε με υπευθυνότητα, τιμώντας τις πρώιμες μορφές ζωής ή θα τερματίσουμε τη μαγική σκηνή της φύσης με αλαζονεία; Η νοημοσύνη έχει ένα αναπάντεχο τίμημα. Την ευθύνη της επιβίωσής της. Πρέπει να τιμήσουμε την εμπιστοσύνη της φύσης και να νικήσουμε τις αδυναμίες μας. 
  Ο John Muir, ακτιβιστής και περιβαλλοντολόγος του περασμένου αιώνα, είπε : «Με κάθε βόλτα στη φύση, ο περιπατητής λαμβάνει περισσότερα από αυτά που αναζητά». Ελπίζω αυτά που έχουμε κατακτήσει, να είμαστε σε θέση να τα εκτιμήσουμε και να τα διαχειριστούμε σωστά.

            Εν συντομία οι κυριότεροι σταθμοί στην εξελικτική πορεία προς τη νοήμονα ζωή.


Θερμή παράκληση : Όσοι αναδημοσιεύετε τις αναρτήσεις μου, παρακαλώ πολύ, να βάζετε το όνομά μου ή την ονομασία του blog, ώστε να μην επαναληφθεί το φαινόμενο που βίωσα πριν από μερικούς μήνες με την οικειοποίηση των κειμένων μου. Ευτυχώς, οι περιπτώσεις αυτές είχαν καλή κατάληξη, καθώς αντιμετωπίστηκαν με ευπρέπεια και κατανόηση. Είναι μεγάλη τιμή και χαρά μου να αναδημοσιεύετε τα κείμενά μου γιατί καταλαβαίνω ότι σας αρέσουν, όμως, κάθε λέξη που γράφω, βγαίνει από την ψυχή μου και ανήκει σε μένα. Δεν εκφραζόμαστε όλοι με τον ίδιο τρόπο κι αυτό είναι που μας κάνει ξεχωριστούς και μοναδικούς. Τα γραπτά μου και ο τρόπος έκφρασής μου αποτελούν την πνευματική μου ταυτότητα, γι’ αυτό το μόνο που ζητώ, είναι να αναφέρετε την πηγή όσων αναδημοσιεύετε, ως φόρο τιμής για την προσφορά μου στη γραφή. Σας ευχαριστώ, εκ των προτέρων, για την εκτίμηση και για τον σεβασμό!