Τρίτη 19 Μαΐου 2020

Μην αφήσεις τον κόσμο να σε αλλάξει προς το χειρότερο. Το δικαίωμα στην ατομική ελευθερία. Η θυσία του Φραντς Γαϊγκερστάιτερ και η μοίρα των ναυτικών του Εl Faro.

"Το ερώτημα δεν είναι εσύ
ν' αλλάξεις τον κόσμο, αλλά 
ο κόσμος να μην αλλάξει 
εσένα".
Φραντς Γαϊγκερστάιτερ
Αυστριακός αγρότης
που εκτελέστηκε από το
Γ' Ράιχ


  Μάρτιος του 1939. Στρατεύματα του Γ’ Ράιχ παρελαύνουν στα χωριά των αυστριακών Άλπεων, ζητώντας από τους χωρικούς να καταταγούν στον στρατό του Χίτλερ. Όλοι ενθουσιάζονται με την ιδέα να ανήκουν στο δυναμικό μιας νεοσύστατης αυτοκρατορίας. Μαγεύονται από τους πύρινους λόγους ενός ψεύτικου ηγέτη και ορκίζονται πίστη στο πρόσωπό του σαν να είναι ένας νέος Μεσσίας, που θα τους ανυψώσει από τη φτώχεια και την ασημαντότητά τους στην κορυφή του κόσμου. Ενστερνίζονται το όραμά του και ξεχύνονται στο πεδίο της μάχης, ικανοποιώντας τις ορέξεις και τις διαταγές του. Πιστεύουν σε εκείνον!
  Ανάμεσα στους χιλιάδες χωρικούς που ακούν το κήρυγμα των αξιωματικών του Γ’ Ράιχ, είναι και ο Φραντς Γαϊγκερστάιτερ. Γνωρίζει ήδη μερικές από τις θηριωδίες του Χίτλερ στον άμαχο και αθώο πληθυσμό των κρατών που υποδουλώθηκαν και με σθένος που θα ζήλευε ακόμη και ο Χίτλερ, αρνείται να ορκιστεί πίστη στον δικτάτορα. Οι συγχωριανοί του, ο δήμαρχος, ο πνευματικός του και ο επίσκοπος της περιοχής προσπαθούν να τον μεταπείσουν ώστε να παρουσιαστεί στον στρατό του Χίτλερ, έστω και ως νοσοκόμος, εφόσον δεν επιθυμεί να πολεμά στο πεδίο της μάχης. Ο Φραντς όμως δεν πείθεται. Δε θέλει να πει τα λόγια του όρκου για το τυραννικό στράτευμα, δε χαιρετά σηκώνοντας το χέρι, δε φωνάζει Χάιλ-Χίτλερ!
  Η συνείδησή του είναι τόσο δυνατή που ούτε η οικογένειά του δεν μπορεί να του επιβάλλει μια παράλογη πραγματικότητα. Του ζητάνε να προσαρμοστεί, αψηφώντας την ανθρωπιά του κι εκείνος αρνείται δογματικά. Δεν μπορεί να αλλάξει τον εαυτό του και να καταπατήσει κάθε ηθική αξία για τα γούστα ενός ανήθικου τάγματος. Δε φοβάται τις συνέπειες. Φοβάται την αλλαγή προς το χειρότερο. Ξέρει ότι δεν μπορεί να ζήσει με λιγότερη ποιότητα από αυτήν που κατέχει. Προσαρμογή στους κανόνες που μας επιβάλλουν οι ηγέτες, δεν μπορεί να σημαίνει καταστροφή της προσωπικής μας ποιότητας, της ατομικής ελευθερίας να υποστηρίζουμε την ιδεολογία μας απέναντι στο απόλυτο που μας εξαναγκάζουν να υποστούμε. "Καλύτερα να υποφέρεις από την αδικία, παρά να είσαι μέρος της", υποστήριζε.
  Ο Φραντς συλλαμβάνεται για προδοσία, ως εχθρός του Κράτους, φυλακίζεται σε ένα ψυχιατρείο και μετά μεταφέρεται στις σκληρές φυλακές του Βερολίνου. Τον Αύγουστο του 1943 αποκεφαλίζεται στην γκιλοτίνα του Γ’ Ράιχ. Μέχρι την τελευταία ώρα της ζωής του, λίγο πριν την εκτέλεσή του, οι ταγματάρχες του Γ' Ράιχ τού ζητούσαν να υπογράψει τον όρκο στον Χίτλερ. Οι δήμιοι του χλεύαζαν την αντίρρηση και τον χαρακτήρα του, λέγοντάς του ότι κανείς δε θα θυμάται τη θυσία του. Ότι ήταν ένα τίποτα κι ότι δεν μπορεί να αλλάξει τον κόσμο. Εκείνος απαντούσε με ηρωισμό και με υπερηφάνεια : «Το ερώτημα δεν είναι να αλλάξεις τον κόσμο εσύ, αλλά ο κόσμος να μην αλλάξει εσένα». 
  Ο Τούρκος ποιητής Ναζίκ Χικμέτ έγραψε : «Το να είσαι αιχμάλωτος, ζήτημα δεν είναι, μα το να μην παραδοθείς, αυτό είναι το ζήτημα». Να μην παραδοθείς σε λανθασμένους ηγέτες. 
 Τον Σεπτέμβριο του 2015 το εμπορικό πλοίο El Faro, ξεκινά από τη Φλόριντα των ΗΠΑ με προορισμό το Πουέρτο Ρίκο, μεταφέροντας εμπορεύματα σε κοντέινερς. Στα μισά του ταξιδιού οι λιμενικές αρχές ενημερώνουν τον καπετάνιο ότι πλησιάζει ο κυκλώνας Χοακίν στη περιοχή που πλέει το πλοίο, ζητώντας του να αλλάξει πορεία, για να μη βρεθεί στο μάτι του κυκλώνα. Ο πλοίαρχος χαράσσει στον χάρτη νέα πορεία και δίνει εντολές στο πλήρωμα πριν αποσυρθεί στην καμπίνα του. Η ανθυποπλοίαρχος και ο τιμονιέρης, πριν εκτελέσουν τη διαταγή, ελέγχουν τις συντεταγμένες της νέας πορείας και βρίσκουν ότι ο καπετάνιος έχει κάνει λάθος. Οι υπολογισμοί δείχνουν ότι σε μερικές ώρες το πλοίο θα βρεθεί στο κέντρο του κυκλώνα Χοακίν.
 Καλούν τον καπετάνιο στο εσωτερικό τηλέφωνο για να αναφέρουν το λάθος, ενώ εκείνος αναπαύεται στην καμπίνα του. Ο πλοίαρχος αρνείται να τους ακούσει και τους διατάζει να συνεχίσουν την πορεία που τους υπέδειξε, δίχως καμιά παρέκκλιση. Όταν το πλοίο αντιμετωπίζει την κακοκαιρία το πλήρωμα καλεί ξανά τον καπετάνιο, εκφράζοντας την ανησυχία του. Εκείνος εξακολουθεί να επιμένει στους υπολογισμούς του. Κατά τη διάρκεια της νύχτας το καράβι χάνει το πηδάλιο και παίρνει κλίση, αρμενίζοντας ακυβέρνητο. Ο καπετάνιος ανεβαίνει στη γέφυρα και πιάνει το τιμόνι, αλλά το κακό δεν μπορεί να αναστραφεί. Μέσα σε ελάχιστο χρόνο ενημερώνει το πλήρωμα να εγκαταλείψει το πλοίο. Πηδούν στη θάλασσα και τα 33 μέλη του πληρώματος, αλλά βυθίζονται μαζί με το πλοίο από τις τεράστιες δυνάμεις του κυκλώνα. Οι συνομιλίες από το μαύρο κουτί του πλοίου, όταν ανεσύρθη, έδειξαν τη συνεχή προσπάθεια του πληρώματος να πείσει τον καπετάνιο να παραδεχτεί το λάθος του. 
 Οι συγγενείς των αδικοχαμένων ναυτικών, αφού δικαιώθηκαν από το πόρισμα των πραγματογνωμόνων που ενοχοποιούσε τον πλοίαρχο, ζήτησαν από τους νομοθέτες την κατασκευή ενός διακόπτη, ο οποίος θα τοποθετείται σε κάποιο σημείο του πλοίου (το κουμπί του άγνωστου ναυτικού) και θα είναι στη διάθεση οποιουδήποτε ναυτικού, που θα νιώσει ότι απειλείται από τις αποφάσεις ενός εγωιστή κυβερνήτη. Το κουμπί αν πατηθεί, ειδοποιεί την ακτοφυλακή και τις λιμενικές αρχές σε περίπτωση που το πλήρωμα αντιμετωπίσει έναν αδιάλλακτο πλοίαρχο-ηγέτη. Το πλήρωμα του El Faro δεν είχε αυτήν την επιλογή. Ακολούθησαν τις εντολές, γιατί φοβήθηκαν ότι θα κατηγορηθούν για ανταρσία κι έτσι οδηγήθηκαν πειθήνια στον θάνατο. 
 Ο βασιλιάς Ληρ του Σαίξπηρ λέει : «Είναι αρρώστια του καιρού μας, να οδηγούνε οι τρελοί τους στραβούς». Να ακολουθείς κάποιον επειδή το ορίζει η θέση του, ενόσω γνωρίζεις ότι χάνεις την ατομική σου ελευθερία, είναι υποβιβασμός της ανθρώπινης αξίας. Δεν είμαστε ρομπότς που λαμβάνουν εντολές από οθόνες! Είμαστε άνθρωποι! Προικισμένα, σκεπτόμενα όντα με αισθήματα και δικαίωμα στην άποψη και στην έκφραση των ιδεών μας.
 Θυμήσου τον Φραντς Γαϊγκερστάιτερ και το πλήρωμα του El Faro όταν σου ζητήσουν να γίνεις δούλος ενός αδίστακτου ηγέτη. Ο κόσμος αλλάζει έστω και από έναν, όπως έγραψε ο Κωστής Παλαμάς. Κι αν δεν αλλάξει, τότε με το παράδειγμα του ΕΝΟΣ φωτίζεται η αλήθεια. Ο Σαίξπηρ στον Ριχάρδο Γ’ λέει: «Άσχημος είναι αυτός ο κόσμος κι όλοι θα χαθούμε άμα σωπαίνουμε με τέτοιες αισχρότητες που ακούμε». 
 Να είσαι κύριος του εαυτού σου, της συνείδησής σου και της νοημοσύνης σου, με οποιοδήποτε κόστος. Μην αφήσεις τον κόσμο να σε αλλάξει προς το χειρότερο. Είναι προνόμιο της ανθρώπινης νόησης να μην υποτάσσεται σε παρανοϊκούς ηγέτες. Υπάρχει μόνο ένας δρόμος. Η άνοδος προς τον καλύτερο εαυτό, αλλιώς κάθε πισωγύρισμα θα γίνεται ένας ακόμη φαύλος κύκλος.

Η ζωή και η θυσία του Φραντς Γαϊγκερστάιτερ έγινε ταινία από τον σκηνοθέτη Τέρενς Μάλικ, με τίτλο : Μια κρυφή ζωή. 
To trailer της ταινίας : https://www.youtube.com/watch?v=1ehKnfZyKRg

Αν έχετε 3 ώρες χρόνο, δείτε αυτήν την επική, ποιητική ταινία. 
Έναν ύμνο στην ατομική ελευθερία

Θερμή παράκληση : Όσοι αναδημοσιεύετε τις αναρτήσεις μου, παρακαλώ πολύ, να βάζετε το όνομά μου ή την ονομασία του blog, ώστε να μην επαναληφθεί το φαινόμενο που βίωσα πριν από μερικούς μήνες με την οικειοποίηση των κειμένων μου. Ευτυχώς, οι περιπτώσεις αυτές είχαν καλή κατάληξη, καθώς αντιμετωπίστηκαν με ευπρέπεια και κατανόηση. Είναι μεγάλη τιμή και χαρά μου να αναδημοσιεύετε τα κείμενά μου γιατί καταλαβαίνω ότι σας αρέσουν, όμως, κάθε λέξη που γράφω, βγαίνει από την ψυχή μου και ανήκει σε μένα. Δεν εκφραζόμαστε όλοι το ίδιο κι αυτό είναι που μας κάνει ξεχωριστούς και μοναδικούς. Τα γραπτά μου και ο τρόπος έκφρασής μου, αποτελούν την πνευματική μου ταυτότητα, γι’ αυτό το μόνο που ζητώ, είναι να αναφέρετε την πηγή όσων αναδημοσιεύετε, ως φόρο τιμής για την προσφορά μου στη γραφή. Σας ευχαριστώ για την εκτίμηση και για τον σεβασμό!